دارالحدیث

تفسیر روایی

دریچه ای برای دست یابی به تعالیم قرآنی پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت گرامی ایشان است. این گونه تفسیری، از همان زمان نزول وحی شکل گرفته و تا کنون ادامه دارد.به کمک تفسیر روایی، می توانیم هم زمان به هر دو ثقلِ بر جای مانده از پیامبر رحمت، حضرت محمّد (ص)، چنگ بزنیم تا از خطر گم راهی برهیم و به شاه راه مستقیم هدایت در آییم. عالمان و مفسّران بزرگ دنیای اسلام نیز برای فهم قرآن، به احادیثِ در دسترس و مقبولشان، اعتنایی شایسته داشته اند. بسیاری از ایشان با بهره گیری از احادیث پیامبر اکرم و اهل بیت ایشان، به آستان قرآن درآمدند و با تلاش های فکری و علمی خود کوشیدند تفسیری از قرآن را ارائه کنند که به حقیقت آن نزدیک باشد.

شناسایی و آگاهی از دست آوردهای مفسّرانِ کوشا در عرصه تفسیر روایی، می تواند ما را به دریافت های درخور توجّهی از قرآن برساند. همچنین، دست یابی به مبانی و شیوه تفسیری این بزرگان، می تواند جریان تفسیر روایی را نظام مند و کامل تر کند.

جلد اول کتاب تفسیر روایی جامع با زیر عنوان مبانی، منابع و روش ها از چهار فصل اصلی مانند مبادی تفسیر روایی، مبانی تفسیر روایی، روش تفسیر روایی جامع و منابع تفسیر روایی تشکیل شده است.

فصل اول از سه درس کارکردهای روایات تفسیری، تأویل و جری و تطبیق تشکیل شده که مباحثی در زمینه تعریف تفسیر روایی، تفسیر روایی جامع، پیشینه تفسیر روایی، گستره روایات تفسیری، بیان مصداق، تبیین حکمت، تبیین متشابهات، تشریح فضای نزول، ارتباط تفسیر و تأویل، مصداق برتر، مصداق انحصاری و توسعه مصداقی در این دروس مطرح شده است.درس هایی مانند اعتبار سنت در تفسیر، اعتبار نسبی روایات تفسیری، روایات تفسیری ضعیف و کاربردهای روایات تفسیری ضعیف در فصل دوم مطرح شده است.مرحله بندی روش، اصطلاح، ساختار و سیاق شناسی، سیاق مقامی، آیات مرتبط و ناظر، بهره گیری از روایات تفسیری و گام های پایانی از جمله دروس فصل سوم کتاب است.منابع متقدم تفسیر روایی شیعه، منابع متأخر تفسیر روایی شیعه و تفاسیر روایی مهم اهل سنت از جمله دروس فصل چهارم هستند.

جلد دوم این کتاب با زیر عنوان آسیب شناسی شامل سه فصل اصلی آسیب شناسی کتاب های تفسیر روایی، آسیب شناسی محتوایی روایات تفسیری و آسیب شناسی مبنایی و روشی تشکیل شده است.آسیب سند و طریق در تفاسیر روایی متقدم شیعه، آسیب شناسی روایی متأخر شیعه، آسیب شناسی تفاسیر روایی مهم اهل سنت، راه حل آسیب سند و طریق، دو آسیب پراکندگی و تکرار و آسیب تخلیط از مباحث مطرح شده در فصل اول این کتاب است.آسیب های عمومی، اسباب نزول ساختگی، آسیب افسانه سازی، تطبیق و تأویل ناروا، کشف و نقد روایات ساختگی و نقد تاریخی روایات ساختگی دروس فصل دوم کتاب است.مبنای حدیث بسندگی، مبنای نادرست در کاربرد روایات تفسیری و آسیب های روشی عناوین مباحثی بوده که در فصل سوم ارائه شده است.

در آغاز هر درس این کتاب اهداف تعریف شده و در پایان هر درس چکیده آورده شده و با طراحی و تدوین چند پرسش تلاش شده آموخته های مخاطبان تعمیق بخشیده شود تا توانایی ورود به فضای جدید را پیدا کنند.

کتاب «تفسیر موضوعی قرآن جلد ۱» اثر کاظم قاضی‌زاده و منتشرشده توسط انتشارات دارالحدیث، یک منبع علمی و کاربردی برای مطالعه قرآن بر اساس موضوعات است. این اثر آیات قرآن را به صورت دسته‌بندی شده و موضوعی گردآوری کرده و معانی و پیام‌های آن‌ها را با رویکرد تحلیلی و آموزشی تبیین می‌کند. هدف کتاب، ارائه تفسیری کاربردی و دسترس‌پذیر است تا پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان علوم اسلامی بتوانند دیدگاه قرآن درباره مسائل اخلاقی، اجتماعی، حقوقی و تربیتی را به راحتی مطالعه و بهره‌برداری کنند.

با ساختار منظم و زبان روان، این کتاب امکان استفاده همزمان برای تحقیق، تدریس و مطالعه شخصی را فراهم می‌آورد و منبعی ارزشمند برای درک عمیق‌تر آموزه‌های قرآنی به شمار می‌آید.

کتاب «تو میوه درختی» اثر یحیی علوی فرد، مجموعه‌ای از شعرهای کودکانه است که با هدف تقویت خلاقیت، تخیل و علاقه کودکان به ادبیات و مفاهیم اخلاقی منتشر شده است. این اثر با زبان ساده و روان، به آموزش ارزش‌ها و آموزه‌های مثبت زندگی به کودکان می‌پردازد و فضایی شاد و آموزنده برای خوانندگان خردسال ایجاد می‌کند.

تصاویر جذاب و رنگارنگ اثر توسط سمانه یاری طراحی شده‌اند تا همراهی بصری مناسبی با اشعار فراهم آورده و تجربه خواندن کتاب را برای کودکان لذت‌بخش‌تر کنند. این کتاب توسط سازمان چاپ و نشر دار الحدیث منتشر شده و می‌تواند به عنوان یک منبع آموزشی و سرگرم‌کننده برای والدین، مربیان و معلمان نیز مورد استفاده قرار گیرد.

با مطالعه «تو میوه درختی»، کودکان با مفاهیم اخلاقی، دوستی، همکاری و شادکامی آشنا می‌شوند و به پرورش ذوق هنری و ادبی خود کمک می‌کنند.

صفات خدا : عیب پوش (5) تو هم به کسی نگو یک از راه های مناسب شناخت خداوند ، شناخت او از طریق صفات اوست. زیرا عقل و ذهن انسان ناتوان تر از آن است که بتواند به ذات یا حقیقت وجودی پروردگار راه یابد ..البته شناخت خدا از مسیر صفات او به بزرگ تر ها اختصاص ندارد و میتوان با بیانی مناسب ، خدا را به کودکان نیز شناساند . این روش مقدمه ای برای شناخت بهتر خدا در بزرگسالی خواهد شد ..در هر جلد از مجموعه ی ده جلدی «صفات خدای مهربان» ، یکی از صفات پروردگار ، با زبانی ملموس و آشنا و داستان گونه معرفی شده است..در کنار این مهم ، کودکان به صورت مستقیم یا غیر مستقیم تشویق میشوند که صفات خدایی را در وجود خودشان ایجاد و تقویت کنند ..اشاره به ماجراهای تاریخ زندگی پیامبران ، در کنار مثال هایی از زندگی امروز ، باعث شده متن کتاب ها دارای محتوای غنی آموزشی و مناسب با دنیای ذهن کودکان باشد ..زندگی بخش ، مهربا ن ، روزی ده ، آگاه ، عیب پوش ، پاسخ دهنده ، بردبار ، شکست ناپذیر ، وکیل ، میراننده ، تعدادی از صفت های خداوند هستند که در این مجموعه ی نفیس و با ارزش ، مطرح شده است .

توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث

محمد محمدی ری شهری

این کتاب به تبیین نظرگاه خاص اسلام در باب ویژگی های توسعه اقتصادی می پردازد و توسط محمد محمدی ری شهری تالیف و چاپ سوم آن از سوی انتشارات دارالحدیث روانه بازار نشر شده است.

توسعه اقتصادى، یکى از مهم‌ترین دل‌مشغولى‌ها و نگرانى‌هاى روزگار کنونى، به ویژه در جهان اسلام است. این موضوع از نظر اسلام از اهمیت فراوانى برخوردار است.

اهمّیت «توسعه اقتصادى» و نقش بارز آن در بنا نهادن جامعه‌اى آرمانى، در شمارِ مسلّمات قرآن و سنّت است. جست و جو در متون اسلامى در این زمینه، نشان مى‌دهد که اسلام در پرداختن به مباحث مربوط به توسعه اقتصادى، از همه مکاتب، پیشى گرفته است.

نویسنده در این مجموعه، بر آن است تا با ارائه مجموعه دیدگاه‌هاى اسلام درباره توسعه و به ویژه تبیین توسعه اقتصادى از دیدگاه اسلام، جهان‌شمولى اسلام را نشان دهد و از برترى آن بر مکاتب دیگر در عرصه توسعه ـ که بر پایه مادّى استوارند ـ حکایت کند. وى در صدد است با این تلاش، پایه‌هاى نظام اقتصادى تازه‌اى را استوار سازد که بحران‌هاى اقتصادى معاصر را چاره کند و بدین سان، تفکر توسعه اسلامى، راهى نو براى گسترش و شکوفایى اسلام بگشاید. این کتاب که بخشى از موسوعه میزان الحکمه به شمار مى‌رود، گامى است فراسوى این هدف که به بیان مبانى تفکر توسعه اقتصادى با اسلوبى نو و بر پایه متون کتاب و سنّت مى‌پردازد.

روش تحقیق مؤلّف، بدین صورت است که روایات مختلف مربوط به هر موضوعى را با حذف مکررات آن، از جامع‌ترین، استوارترین و کهن‌ترین مصادر روایى شیعه و اهل سنّت همراه با آوردن نشانى منابع و بدون اشاره به سلسله سند، گردآورى کند.

مجموعه مطالب در کتاب «توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث» که در پنج بخش و فصول متعددى سامان یافته است، به مباحثِ: پیشرفت اقتصادى (شامل مباحثى درباره اهمیت و برکت‌هاى پیشرفت اقتصادى، واپس‌ماندگى اقتصادى و زیان‌هاى آن، توسعه نوید داده شده در اسلام، و ستایش فقر و مفهوم آن)، پایه‌هاى توسعه (شامل: دانش، برنامه‌ریزى، کار، بازار، مصرف و دولت(اصول توسعه) شامل: اصول اعتقادى، حقوقى، اخلاقى، عبادى، اجتماعى، بهداشتى و…(موانع توسعه)شامل: موانع اخلاقى، اجتماعى و عملى(آفات توسعه اقتصادى)شامل: فخرفروشى با ثروت، نازپروردگى، عوامل آفت‌آور و موانع آن) پرداخته است.

در پایان برخى فصول و باب‌ها، توضیحات و جمع‌بندى‌هایى آورده شده که چشم‌انداز کلّى روایات و گاه حلّ پاره‌اى دشوارى‌هاى موجود در احادیث را نشان مى‌دهد. همچنین تلاش شده حتى‌المقدور از طریق تأیید مضمون احادیث به وسیله قرائن عقلى و نقلى، تحصیل نوعى وثوق به صدور مجموعه آن باب امکان‌پذیر باشد.

کتاب «تولدت مبارک» مجموعه‌ای از شعرهای کودکانه درباره امام زمان (عج) است که با زبانی شیرین و احساسی، مفاهیم دینی و مهدوی را برای کودکان بازگو می‌کند. اشعار این کتاب با نگاهی لطیف و پرمهر، کودکان را با مفهوم انتظار، امید و ظهور آشنا می‌سازد و عشق به امام زمان (عج) را در دل‌های کوچک آنان می‌نشاند.

این مجموعه با بیانی ساده، آهنگین و پر از احساس، ابزار آموزشی ارزشمندی برای والدین، مربیان و مراکز فرهنگی به شمار می‌آید تا مفاهیم اعتقادی را به زبانی کودک‌پسند منتقل کنند. کتاب «تولدت مبارک» با تصاویر جذاب و ریتمی دلنشین، تجربه‌ای شیرین از شعرخوانی مذهبی برای کودکان فراهم می‌آورد.

جریان شناسی فکری امامیه در دوران فترت (میانه مدرسه کوفه و بغداد) یکی از مهم ترین دوران های تاریخ تفکر امامیه بازه زمانی میانه مدرسه فکری کوفه و مدرسه فکری بغداد است. پس از آنکه مدرسه فکری کوفه بر اثر فشار های سیاسی و نیز برخی عوامل درونی ، به افول گرایید ، میراث فکری آن مدرسه به مراکز امامی نشین چون بغداد ، بصره ، خراسان و ماوراء النهر انتقال یافت. از این رو جریان های فکری موجود در کوفه نیز با فراز و نشیب های در آن نواحی ادامه حیات دادند. در کنار این جریان های اصیل کوفی ، از اواسط سده سوم هجری جریان های جدیدی نیز در امامیه پدیدار شدند. این جریان های نوظهور با بهره گیری از میراث کلامی پیشین و نیز تعامل با سایر گروه های فکری به ارائه نظام های جدید کلامی پرداختند.

جریان شناسی مطالعات حدیثی معاصر

محمد کاظم رحمان ستایش / روح الله شهیدی

جریان‌شناسی مطالعات حدیثی معاصر تألیف محمدکاظم رحمان ستایش، روح الله شهیدی؛ داشتن رهیافت و ورودی عالمانه به هر رشته تخصصی، در گرو شناخت دیدگاه‌ها و بنیادهای علمی آن است، از این رو کسانی که با رویکردی علمی و آکادمیک، رشته‌ای علمی را برگزیده و دنبال می‌کنند، باید از آرا، نظرها و رویکردهای مطرح در آن آگاه باشند.

کثرت اندیشوران و نویسندگان در حوزه علوم و معارف حدیثی، بررسی اندیشه و رهیافتِ یکایک آنان را زمان بَر و دشوار می سازد. از این رو نگاه و شناخت جریانیِ این اندیشه‌ها هم راهی کوتاه تر و هم نظام یافته برای دستیابی به این مهم است.

نگاه جریانی به مطالعاتِ حدیثی، به استثنای برخی پژوهش‌های موردی و جزئی در دلِ پاره‌ای مقالات، پایان نامه‌ها و رساله‌ها، تاکنون پژوهشی جامع و فراگیر به خویش ندیده بود. از این رو تصنیف کتابی در این موضوع، ضرور می نمود. کتاب «جریان شناسی مطالعات حدیثی معاصر» در راستای دست یابی به اهداف پیش گفته، سامان یافته است.

شیوه تنظیم درسنامه

در کتاب «جریان شناسی مطالعات حدیثی معاصر»، جریان های مطالعات حدیثی به سه دسته جداگانه تقسیم و به این ترتیب معرفی شده اند:

الف) جریان شناسی مطالعات حدیثی خاورشناسان

ب) جریان شناسی مطالعات حدیثی اهل سنت

ج) جریان شناسی مطالعات حدیثی شیعیان

در هر یک از این جریان های کلان حدیث پژوهی، جریان های خردتری وجود دارد؛ از این رو، ذیل هر یک از جریان های پیش گفته، نخست جریا ن های وابسته بدان ها معرفی و از پیوند آن با جریانِ کلانِ خود سخن به میان می‌آید و در پی آن مطالب زیر بررسی می‌شود:

1. مبانی، خاستگاه فکری و اهداف و آرمان های جریان ها
2. سیر پیدایش و تطوّر و تحوّل جریان ها در روزگار معاصر
3. بستر تاریخی، زمینه‌های رشد و ریشه های پی جویی گونه‌های مختلف مطالعات حدیثی در دوران معاصر
4. امکانات و ابزارهای هر جریان در دوران بسط و توسعه خود
5. راهبران هر یک از جریان های مطالعاتی و مهم ترین پیروان آن ها.