کتاب

کتاب «کیمیای محبت» شرح حال شیخ رجبعلى خیاط، از عارفان بزرگ معاصر است که در سال ۱۳۷۶ توسط انتشارات دارالحدیث منتشر شده و برای سی و دومین بار تجدید چاپ شده است. کتاب کیمیای محبت، نخست با نام «تندیس اخلاص» در سال ۱۳۷۶ توسط انتشارات دارالحدیث منتشر شده و آیت‌الله محمدى رى‏ شهرى، آن را همراه اضافات و تحقیقات بیش‏تر به نام کیمیاى محبت به دوستداران حقیقت و عرفان و پویندگان وادى عشق تقدیم کرد که در مدت کوتاهى خوانندگان زیادى پیدا کرد. کیمیاى محبت از یک پیشگفتار و چهار بخش تشکیل شده که به معرفى آن مى‏پردازیم. بخش اول کتاب با عنوان ویژگی‌ها از هشت فصل تشکیل شده و دربردارنده زندگى، کار و فعالیت، ایثار، تعبد، اخلاق، مسئله انتظار، دیدگاه شیخ رجبعلى خیاط درباره شعر و برخى از شاعران و پاره‏اى از دیدگاه‏هاى این عارف بزرگ در مسائل سیاسى و پیشگویى‏هاى اوست. بخش دوم جهش نام دارد. این بخش از سه فصل سامان یافته و درباره نقطه عطف زندگى شیخ رجبعلى خیاط و امدادهاى غیبى و کمالات معنوى وى است. بلندترین بخش این مجموعه، بخش سوم با نام زندگانی است و و از ۱۰ فصل سامان یافته که عبارت‌اند از روش سازندگى شیخ و اطلاع از باطن افراد؛ احسان به دیگران؛ رهنمودهاى شیخ درباره نماز؛ رهنمودهاى شیخ درباره حج؛ تلاش براى زیارت حضرت ولى عصر(عج). آخرین بخش از مجموعه کیمیاى محبت، به عروج ملکوتى شیخ رجبعلى خیاط اختصاص دارد. فرزند شیخ مى‏گوید: روز قبل از وفات، پدرم سالم بود. مادرم در خانه نبود، تنها من در خانه بودم. عصر هنگام، پدرم آمد و وضو گرفت و مرا صدا زد کرد وگفت: «قدرى کسل هستم. اگر آن بنده خدا آمد که لباسش را ببرد، دمِ قیچى‏ها در جیبش است و سى تومان باید اجرت بدهد.» سخن شیخ به تلویح و در لفافه حاکى از این بود که او به زودى به عالم برزخ سفر خواهد کرد ولى فرزند وى از این سرّ در آن هنگام آگاه نشد. همچنین، این کتاب به سه زبان عربی «کیمیاء المحبه»، اسپانیایی و انگلیسی نیز ترجمه شده‌است. چاپ چهل وششم کتاب «کیمیای محبت، یادنامه مرحوم شیخ رجبعلی خیاط(نکوگویان)» تألیف آیت‌الله محمدی ری شهری با شمارگان ۵۰۰۰ نسخه جلد نرم در ۳۰۱ صفحه و بهای ۱۲۰۰۰ تومان از سوی سازمان چاپ و نشر دارالحدیث در سال ۹۳ منتشر شده‌است.

یکی از آثار ارزشمند و گران پایه شیخ صدوق، کتاب الخصال است. صدوق، موضوع این کتاب را به اخلاق نیکو و رفتارهای ناپسند اختصاص داده است. وی بخش های مختلف کتاب را به ترتیب تعداد خصلت هایی که در احادیث برشمرده، تنظیم کرده است.

گزیده حاضر بر اساس نسخه تصحیح شده به کوشش علی اکبر غفاری تنظیم یافته است. از مجموع هزار و دویست و پنجاه و پنج حدیث این مجموعه ، صد و پنجاه حدیث با معیار مورد اشاره در درآمد انتخاب شده، براساس ساختار متن کتاب در سیزده بخش تدوین یافته است.

این کتاب دربردارنده مطالبی همچون مقدمه، مؤلف، آثار، ویژگی های کتاب، کتاب شناخت، درباره گزیده حاضر، یگانه ها تا صدگانه ها و بیشتر، نمایه موضوعی و کتابنامه است.

در بخشی از مقدمه این کتاب می خوانیم: ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی قمی، مشهور به «ابن بابویه» و «شیخ صدوق» یکی از نامدارترین فقیهان و محدث شیعه است. پدرش ابوالحسن علی بن بابویه محدث پرآوازه شیعی، فقیه و مرجع مردم قم و اطراف آن و مؤسس خاندان دانشوری بود که تا اواخر سده ششم هجری معروف بوده اند.

ابن بابویه دارای تألیفات زیادی بوده است و ابن ندیم به خط شیخ صدوق دیده است که او دویست اثر از پدر خود را برای کسی اجازه کرده است. ابن بابویه دارای فرزندی نبود و مشهور است که صدوق به دعای حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه متولد شده است.

کتاب گزیده الخصال شیخ صدوق در ۸۰ صفحه از سوی مؤسسه فرهنگی هنری دارالحدیث در سال ۱۳۹۴ چاپ و روانه بازار شده است.

کتاب المحاسن مشتمل بر روایات متعدد و متنوع در موضوعات گوناگون است. شیخ صدوق، این کتاب را یکى از منابع مورد اطمینان و مشهور در میان فقهاى شیعه مى داند. قاضى نور اللّه شوشترى، از آن، به عنوان پنجمین کتاب معتبر شیعه و در ردیف کتب اربعه دانسته است.

کتاب محاسن از بخش هاى متعدد با عنوان های زیر تشکیل شده است:

القرائن، ثواب الاعمال، عقاب الاعمال، الصفوه و النور و الرحمه، مصابیح الظُلَم، العلل، السفر، المآکل، الماء، المنافع، المرافق.

پربرگ بودن آثار حدیثی و ظهور پاره ای از مطالب ضعیف و غیرعصری در آنها و نیز در دسترس نبودن ترجمه ی فارسی یا ترجمه ای امروزین از برخی متون حدیث کهن، گروهی را که طالب کتاب های گزیده هستند، از مطالعه آنها باز داشته است.

از این رو معاونت فرهنگی هنری مؤسسه دارالحدیث، گزیده سازی مهم ترین کتاب های حدیثی از کهن ترین آنها تا عصر حاضر را با ویژگی های زیر در دستور کار خود قرار داده و تاکنون هفت گزیده نشر یافته است:

مهمترین ویژگی های این مجموعه را می توان چنین برشمرد:

۱. شامل گزیدهٔ مهمترین متون حدیثی است.

۲. حجم هر کتاب و ترجمهٔ آن، میان یک صد تا دویست صفحه است.

۳. سعی شده است تا در ترجمهٔ احادیث، نثر معیار رعایت شود.

۴. همهٔ گزیده ها در قطع و طرح یکسان عرضه می شوند.

۵. هر گزیده شامل مقدمه، متن و نمایه است: مقذمه، به اختصار، دربردارندهٔ زندگانی و جایگاه علمی پدیدآورندهٔ کتاب و گزارشی از محتوا و ترسیم جایگاه آن درمیان متون حدیثی است. متن، شامل احادیث برگزیده همراه با اعراب، ترجمه و در صورت نیاز، شرح است. در نمایه، فهرست موضوعی کاملی در پایان هر مجموعه ارائه می شود که با رجوع به آن می توان به صورت موضوعی به احادیث دست یافت.

۶. منابع احادیث، حتی الامکان، شناسایی شده و در پانوشت هر صفحه آورده شده اند؛ جز در متونی که از مصادر اصلی به شمار می آیند.

۷. سعی شده است در گزیده ها، ترتیب مطالب رعایت شود. در مواردی که ساختار جدیدی در نظر گرفته شود، در مقذمه به آن تصریح می شود.

۸. در انتخاب احادیث، حتی الامکان، معیارهای ذیل در نظر بوده است: الف. عموم به آن نیازمند باشند؛ ب. کوتاه، گویا و کاربردی باشد؛ ج. ناظر به یکی از مسائل اعتقادی، عبادی، اخلاقی، تربیتی، اجتماعی، اقتصادی و… باشد، امید به زندگی را افزایش دهد و مکارم اخلاقی و اصول انسانی را تقویت کند.

۲۵۰ حدیث کوتاه، کاربردی تر در زمان ما و در سطح عموم از کتاب المحاسن، تألیف احمد بن محمد بن خالد برقی گزینش و با عنوان «گزیده المحاسن» با اعراب گذاری و ترجمه عرضه شده است.

کتاب گزیده اهل بیت در قرآن و حدیث گزارشی جامع و مستند درباره شناخت اهل بیت علیهم‌السلام است. این اثر با استناد به منابع تاریخی، روایی، تفسیری و کلامی شیعه و اهل سنت تدوین شده و شامل ۱۳۷۴ روایت از پیامبر و امامان معصوم درباره مفهوم، جایگاه، ویژگی‌ها و مصادیق اهل بیت می‌باشد. مطالب کتاب در چهارده بخش موضوعی از جمله مفهوم اهل بیت، شناخت، علم، اخلاق، مکتب، سفارش‌ها، حقوق، دوستی و دشمنی با اهل بیت، ستم، دولت و غلو درباره اهل بیت تنظیم شده است. در پایان نیز چکیده زندگی‌نامه راویان و اهل بیت برای درک بهتر آموزه‌ها ارائه شده است.

کتاب گزیده حکمت‌نامه رضوی بازخوانی جامع و تحلیلی زندگی امام رضا علیه‌السلام از آغاز تا شهادت ایشان است و به‌صورت کاربردی و آموزشی نکات ارزشمند اخلاقی، معرفتی و اعتقادی را ارائه می‌دهد. طولانی بودن دوره امامت امام رضا علیه‌السلام، همراه با شکل‌گیری جریان‌های انحرافی و رخدادهای سیاسی خاص آن دوران، زندگی ایشان را از زندگی دیگر امامان ممتاز کرده و اهمیت بررسی دقیق و علمی آن را دوچندان ساخته است.

پیش از ارائه متن کامل حکمت‌نامه رضوی، این اثر با ارائه تاریخ اجمالی زندگی امام رضا علیه‌السلام در هشت بخش، زمینه‌ساز فهم بهتر آموزه‌ها و حکمت‌های اخلاقی و اعتقادی ایشان شده است. این بخش‌ها شامل مراحل مختلف زندگی، تعاملات اجتماعی و سیاسی، جایگاه علمی و دینی امام و رویدادهای مهم دوران امامت است که با استفاده از منابع متعدد و معتبر تاریخی و حدیثی گردآوری شده‌اند.

یکی از ویژگی‌های برجسته این نوشتار، اختصار و گزیده‌سازی هوشمندانه است؛ به‌گونه‌ای که خواننده می‌تواند بدون غرق شدن در متون طولانی، به مهم‌ترین نکات و آموزه‌های زندگی و گفتار امام رضا علیه‌السلام دست یابد. این کتاب برای دانشجویان، طلاب، پژوهشگران و علاقه‌مندان به معارف اهل بیت یک مرجع کاربردی و ارزشمند به شمار می‌آید و امکان بهره‌برداری همزمان از متن عربی و ترجمه فارسی را نیز فراهم کرده است.

با مطالعه این کتاب، خواننده ضمن آشنایی با زندگانی پرافتخار امام رضا علیه‌السلام، حکمت‌های اخلاقی، اصول اعتقادی و آموزه‌های تربیتی ایشان را در زندگی شخصی و اجتماعی خود می‌تواند به کار گیرد و مسیر سلوک و معرفت را بهتر درک نماید.

«دانش‌نامه امیرالمؤمنین علیه‌السلام» کتابی پژوهشی و جامع است که با استفاده از قرآن، حدیث و تاریخ، زندگی، شخصیت، سیره، فضایل و کرامات امام علی علیه‌السلام را معرفی می‌کند. این اثر، ابتدا در چندین جلد به زبان عربی و فارسی منتشر شد و بعدها نسخه‌ای گزیده و یک‌جلدی برای استفاده عموم تهیه گردید تا عموم علاقه‌مندان نیز بتوانند از آن بهره‌مند شوند. کتاب با رویکردی موضوعی، به تبار و خانواده امام، نقش ایشان در همراهی با پیامبر، تلاش‌های پیامبر برای معرفی ولایت امام، فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی، جنگ‌ها و فتنه‌ها، مظلومیت و شهادت، دانش و قضاوت‌های امام، کرامات و جایگاه معنوی و روابط اجتماعی ایشان با یاران و کارگزاران می‌پردازد. همچنین نگاه‌های موافق و مخالفان، دوستداران و دشمنان امام نیز تحلیل شده است.

هدف کتاب، ارائه تصویری کامل، مستند و تحلیلی از زندگی و شخصیت امیرالمؤمنین علیه‌السلام است و هم برای پژوهشگران و هم علاقه‌مندان به تاریخ و معارف اسلامی مفید و قابل استفاده می‌باشد.

گزیده شناخت نامه حدیث عربی فارسی این کتاب، متون قرآنی و روایی درباره حدیث را گردآورده، بسیاری از مسائل فراروی حدیث را تبیین کرده و به برخی از پرسش های نسل معاصر دراین باره پاسخ داده است. این کتاب گزیده کتاب “شناخت نامه حدیث” است، لذا ساختار کتاب را نگاه داشته، متون مشابه را نیاورده و برخی بیان ها و تحلیل ها را تلخیص کرده است. “کتاب شناخت نامه حدیث” در سال ۱۳۹۷ در ۳ جلد و ۱۳۳۲ صفحه توسط مرحوم آیت الله محمدی ری شهری و با همکاری جمعی از پژوهشگران پژوهشکده علوم و معارف حدیث، به زبان فارسی – عربی، در قطع وزیری تالیف و منتشر گردید. با توجه به این رویکرد، کتاب حاضر در ۱۲ فصل سامان یافته است که به قرار ذیل می باشد: فصل یکم: شناخت سنت فصل دوم: اعتبار سنت فصل سوم: دستیابی سنت فصل چهارم: شناخت سنت فصل پنجم: نقل حدیث فصل ششم: نگارش حدیث فصل هفتم: فهم حدیث فصل هشتم: نقد حدیث فصل نهم: عرضه حدیث فصل دهم: اختلاف احادیث فصل یازدهم: جعل حدیث فصل دوازدهم: احادیث طلایی