فضایل انسانی

شکر و گذشت

حمزه عبدی

کتاب «شکر و گذشت در متون اسلامی و روان شناسی»، که به بررسی، مفهوم شناسی، شناخت عوامل، آثار و نیز ابزارها و مداخلات آنها از دیدگاه متون اسلامی و متون روان شناختیِ این دو فضیلت در متون دینی و اخلاقی می‌پردازد، در صدد است تا با کمک متون دینی، به جریان‌سازی شکر و گذشت در جامعه دامن زده و پژوهش‌های علمی را رونق بخشد.

فضایل و توانمندی‌ها افزون بر رساندن افراد به منش نیکو، کارکردهای فراوانی در ارتقای سلامت روان، بهزیستی روانی، رضایتمندی و حتی مقابله با فشارهای روانی دارند. از همین رو، در سال‌های اخیر، توجه فراوانی به اینها شده است.

به باور نویسنده، دو فضیلت «شکر» و «گذشت» از جمله فضیلت هایی ارزشمند در متون دینی و اخلاقی هستند که مانند دو روی یک سکه عمل می کنند.

این دو فضیلت مورد توجه روان شناسان مثبت نگر نیز بوده و جزو توانمندی های منش قرار گرفته اند.

شکر و گذشت به ترتیب در زیر مجموعه دو فضیلت “تعالی” و “اعتدال” طرح شده‌اند.

با کمک متون دینی می‌توان به جریان‌سازی شکر و گذشت دامن زد و پژوهش های علمی را رونق بخشید. از این رو در این اثر، تقارن این دو، مفهوم شناسی، عوامل، آثار و نیز ابزارها و مداخلات آنها از دیدگاه متون اسلامی و متون روان شناختی بررسی گردیده است.

فصل‌های کتاب:

فصل اول:  شکر و گذشت، مفاهیم متفاوت اما متقارن

فصل دوم:  شکر (تشکر)

فصل سوم:  گذشت

یکی از آثار ارزشمند و گران پایه شیخ صدوق، کتاب الخصال است. صدوق، موضوع این کتاب را به اخلاق نیکو و رفتارهای ناپسند اختصاص داده است. وی بخش های مختلف کتاب را به ترتیب تعداد خصلت هایی که در احادیث برشمرده، تنظیم کرده است.

گزیده حاضر بر اساس نسخه تصحیح شده به کوشش علی اکبر غفاری تنظیم یافته است. از مجموع هزار و دویست و پنجاه و پنج حدیث این مجموعه ، صد و پنجاه حدیث با معیار مورد اشاره در درآمد انتخاب شده، براساس ساختار متن کتاب در سیزده بخش تدوین یافته است.

این کتاب دربردارنده مطالبی همچون مقدمه، مؤلف، آثار، ویژگی های کتاب، کتاب شناخت، درباره گزیده حاضر، یگانه ها تا صدگانه ها و بیشتر، نمایه موضوعی و کتابنامه است.

در بخشی از مقدمه این کتاب می خوانیم: ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی قمی، مشهور به «ابن بابویه» و «شیخ صدوق» یکی از نامدارترین فقیهان و محدث شیعه است. پدرش ابوالحسن علی بن بابویه محدث پرآوازه شیعی، فقیه و مرجع مردم قم و اطراف آن و مؤسس خاندان دانشوری بود که تا اواخر سده ششم هجری معروف بوده اند.

ابن بابویه دارای تألیفات زیادی بوده است و ابن ندیم به خط شیخ صدوق دیده است که او دویست اثر از پدر خود را برای کسی اجازه کرده است. ابن بابویه دارای فرزندی نبود و مشهور است که صدوق به دعای حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه متولد شده است.

کتاب گزیده الخصال شیخ صدوق در ۸۰ صفحه از سوی مؤسسه فرهنگی هنری دارالحدیث در سال ۱۳۹۴ چاپ و روانه بازار شده است.