مجموعه سه جلدی تاریخ ایران باستان، یکی از کامل‌ترین و طولانی‌ترین کتاب‌ها در زمینه‌ی ایران پیش از اسلام است که در آن بیانِ تاریخ از 2225 سال پیش از میلاد و از دوره ی سومری‌ها و اکدی‌ها آغاز گشته و تا پایان روزگار اشکانیان، پایان می‌یابد متأسفانه عمر نویسنده کفاف نداده تا با بیان دوره‌ی ساسانیان کتاب را تکمیل نماید. نویسنده‌ی این کتاب، میرزا حسنخان پیرنیا (مشیرالدوله)، از مردان خوش‌نام مشروطه بود که همزمان با پادشاهى رضا شاه پهلوى مانند بسیارى دیگر از رجال شایسته‌ی ملى، از سیاست کناره گرفت و خانه‌نشین شد. این گوشه‌نشینى و ثبات پدیدآمده در کشور، موجب شد که او تاریخ ایران باستان را بنویسد.